منطقه 5 عمليات انتقال گاز به عنوان يکي از مناطق راهبردي شرکت انتقال گاز ايران، وظيفه انتقال حدود 75 درصد گاز کشور را به عهده دارد و ارتباط با مناطق 10، 2 و انتقال گاز از جنوب به مرکز کشور را مي توان از جمله مهم ترين فعاليت هاي اين منطقه برشمرد که با حساسيتي ويژه از سوي اين منطقه در جريان است. افزون بر بهره برداري از خطوط لوله و تاسيسات تقويت فشار گاز، تاسيسات تقويت فشار گاز فراشبند 10 نيز، به عنوان يکي از راهبردي ترين تاسيسات گاز کشور، با تلاش کارکنان شرکت انتقال گاز ايران، مهر سال 96 احداث و وارد مدار شد و ظرفيت انتقال اين مجتمع را از 50 ميليون مترمکعب در روز به 90 ميليون مترمکعب افزايش داد و اين پروژه برگ زرين ديگري در کارنامه منطقه 5 ثبت کرد.
ولي الله فرخي، مدير منطقه 5 عمليات انتقال گاز، درباره حوزه فعاليت اين منطقه مي گويد: اين منطقه به عنوان يکي از مناطق ده گانه شرکت انتقال گاز ايران، مسئوليت انتقال گاز از مبادي مصرف براي تامين گاز خانگي و صنايع را به عهده دارد. منطقه 5 عمليات انتقال گاز، سال 69 فعاليتش را به عنوان يک واحد مستقل تحت نظر مديريت عمليات (پالايش و انتقال) شرکت ملي گاز ايران آغاز کرد. اين منطقه با برخورداري از حدود 4 هزار و 500 کيلومتر خطوط لوله فشار قوي و 15 تاسيسات تقويت فشار گاز وظيفه انتقال نزديک به 75 درصد گاز توليدي کشور را در گستره اي به وسعت استان فارس و بخش هايي از استان هاي كهگيلويه و بويراحمد، بوشهر و يزد را عهده دار است.
فرخي با اشاره به عمليات تعميرات اساسي منطقه تاکيد مي کند: تعميرات اساسي توربوکمپرسورها، سال 97 به دو بخش اصلي تعميرات برنامه ريزي شده و تعميرات اضطراري تقسيم شد که در بخش تعميرات برنامه ريزي شده مي توان به 25 مورد تعميرات انواع توربين و کمپرسورهاي گاز اشاره کرد که 16 مورد آنها تعميرات اساسي 24 هزار ساعته انواع کمپرسورهاي گاز، 3 مورد تعويض توربين، يک مورد تعميرات 48 هزار ساعته توربين نئوپينيون و مابقي آنها تعميرات اساسي توربين هاي زيمنس منطقه بود.
در بخش تعميرات اضطراري نيز 22 مورد تعميرات انجام شده است که شش مورد آنها تعميرات اضطراري انواع کمپرسورهاي گاز منطقه و مابقي آنها مربوط به تعميرات انواع توربين هاي منطقه بود.
فرخي با اشاره به همکاري اين منطقه با شرکت هاي داخلي براي تامين اقلام مورد نياز تعميرات اساسي مي گويد: با اخذ اطلاعات و مشخصات فني نظير شماره قطعه، نقشه ساخت و نام سازنده از طريق توليدکنندگان داخلي نسبت به تامين اقلام و کالاهاي مورد نظراقدام مي کنيم. براي تامين کالاهاي مورد نياز از توليدکنندگان داخلي استفاده مي کنيم و در ارتباط با کالاهاي خارجي که مشابه آن در داخل کشور توليد مي شوند نيز، از طريق اين توليدکنندگان اقدام مي کنيم. در خصوص موضوع هاي پژوهشي اين منطقه در سال گذشته و سال هاي پيش از آن فعاليت هاي مختلفي در حوزه هاي پژوهشي و فني با مراکز علمي پژوهشي و شرکت هاي دانش بنيان شروع کرده است. اين فعاليت ها در همسويي با اهداف عاليه سازمان و دستور مديريت انجام شده است که از جمله فعاليت هاي انجام شده در اين باره مي توان به استعلام پروژه عمليات بهينه سازي هات تپ در شرکت انتقال گاز اشاره کرد. پروژه پژوهشي ياد شده پس از طرح موضوع و تصويب در شوراي پژوهشي منطقه از طريق دانشگاه هاي شيراز، دانشگاه صنعتي شيراز، دانشگاه صنعتي اصفهان و شرکت هاي دانش بنيان در پارک علم و فناوري فارس استعلام شده است. پروپوزال پروژه براساس ديدگاه هاي کارشناسان و متخصصان اين حوزه در منطقه 5 و اخذ نظر کارشناسي از ديگر گستره ها در مناطق انتقال گاز تهيه شده است. پس از اعلام پاسخ مثبت از دانشگاه صنعتي شيراز، طي جلسات متعدد فني با کارشناسان در منطقه و سپس تشکيل جلسه مشترک با اساتيد آن دانشگاه با معاونت هاي ستاد انتقال گاز در تهران و نهايتا بازديد ميداني از تجهيزات و توانمندي دانشگاه صنعتي شيراز از سوي معاونت ها و پژوهش شرکت انتقال گاز انجام شده است. از جمله فعاليت هاي انجام شده با شرکت خصوصي براي استفاده از کامپوزيت هاي پوشش خطوط انتقال گاز است که واحد بازرسي فني منطقه همکاري هاي بسيار خوبي در اين زمينه با آن شرکت داشته است. همچنين مي توان از تشکيل جلسه با اساتيد بخش مهندسي شيمي دانشگاه شيراز و شرکت هاي دانش بنيان مهندسي و بحث و تبادل نظر در زمينه هاي فني مختلف نام برد.
يکي ديگر از فعاليت هاي انجام شده در حوزه مشاوره با بخش مکانيک و عمران دانشگاه صنعتي شيراز براي انجام پروژه با عنوان مطالعه و اصلاح لوله هاي زيرزميني در ايستگاه فراشبند 2 بوده که پروژه ياد شده نيز به پايان رسيده است.
فرخي تاکيد مي کند: اين منطقه فعاليت هاي جديدي نيز در حوزهاي مختلف فني شروع کرده است که به طور نمونه مي توان به موضوع بازديد اساتيد خبره دانشگاه از ايستگاه فراشبند اشاره کرد. در اين رابطه با استفاده از تخصص هاي مختلف از جمله مکانيک، برق، کنترل و ابزار دقيق، مواد، عمران و مهندسي شيمي فعاليت هايي آغاز شده است. شروع چنين برنامه هايي با رويکرد توسعه و همکاري هاي پژوهشي و ارتقاي سطح کيفي منطقه انجام شده است که مي تواند شروع بستري مناسب براي پيشبرد اهداف عالي منطقه و انتقال گاز باشد.
او درباره روزآمد کردن تجهيزات و نرم افزارهاي کاربردي منطقه مي گويد: نرم افزارهايي که از سوي واحد فناوري اطلاعات طراحي و پياده سازي شده است که به صورت ادواري و در زمان لزوم استفاده مي شود. علاوه بر اين، نرم افزارهايي که از سوي پيمانکاران داخلي منطقه نصب و راه اندازي شده اند به صورت ادواري و برحسب نيازهاي منطقه به روزآوري مي شوند. در چارچوب اختيارات و مجوزهاي اخذ شده سالانه، با جمع آوري سالانه نيازمندي تک تک واحدهاي منطقه، يکپارچه سازي شده و براي تامين بودجه مورد نياز در قالب تقاضاي بودجه سرمايه اي به ستاد انتقال گاز ارسال مي شود؛ بنابراين هرگونه خريد و به روزرساني تجهيزات سخت افزاري سرمايه اي نيازمند دريافت مجوزهاي لازم از ستاد انتقال گاز است که در ساير موارد مربوط به کالاي مصرفي به صورت بودجه جاري خريداري مي شود. نرم افزارهاي پورتال در قالب پورتال داخلي منطقه نيز از سوي واحد فناوري اطلاعات طراحي و پياده سازي شده است.
او که سال 88 به عنوان کارمند نمونه شرکت ملي گاز ايران انتخاب شده است، مي گويد: کسب رتبه برتر اچ اس اي مناطق عملياتي انتقال شرکت ملي گاز ايران و تنديس زرين خدمات سبز کشوري از سازمان محيط زيست براي اولين بار در سطح شرکت ملي گاز ايران از موفقيت هاي چشمگير منطقه 5 عمليات انتقال گاز در دوران تصدي ام به شمار مي آيد.
تلاش بر استفاده بهینه از امکانات
سرپرست خدمات مهندسي و خدمات فني منطقه 5 با اشاره به برنامه تعميرات اساسي اين منطقه در سال 97 مي گويد: برنامه تعميرات اساسي براساس برنامه زمان بندي به طور کامل انجام شد. حبيب الله نفيسي نيا گفت: در حوزه ايستگاه هاي تقويت فشار گاز، تعمير روتين 7 دستگاه توربين، تعميرات اضطراري 11 دستگاه توربين، بازرسي فني اقلام مکانيکي 15 ايستگاه تقويت فشار گاز و… انجام شد. تعميرات اساسي خطوط لوله نيز براساس برنامه به طور کامل انجام شد. در ايستگاه هاي تقويت فشار گاز از تکنيک CM و در تعميرات تعويض پوشش خطوط لوله نيز از کامپوزيت بهره گرفته ايم. درخصوص اقتصاد مقاومتي سعي شده همه تعميرات تجهيزاتي که پيش از اين توان شرکت هاي خارجي تامين مي شد با کمک ستاد شرکت ملي گاز ايران و شرکت انتقال گاز ايران از طريق منابع داخلي شناسايي شود. هم اکنون تقريبا تمام فعاليت هاي اين حوزه از سوي شرکت هاي داخلي صورت مي گيرد. به گفته نفيسي نيا، کميته خودکفايي مرتبا در حال شناسايي منابع داخلي به لحاظ امکان بومي سازي قطعات بوده و نمونه بارز آن ساخت تعدادي از فيلترهاي مورد استفاده در تاسيسات از سوي شرکت هاي داخلي است. سرپرست خدمات مهندسي و خدمات فني منطقه 5 با اشاره به همکاري اين معاونت با شرکت هاي دانش بنيان، واحدهاي پژوهشي و دانشگاه هاي کشور مي گويد: با توجه به وجود واحد پژوهش در مهندسي منطقه درخصوص استفاده از ظرفيت مراکز دانشگاهي قوي در سطح استان و نيز شرکت هاي دانش بنيان سعي شده تا با تشکيل شوراي پژوهشي منطقه و ارتباط با اين مراکز بتوان از ظرفيت هاي موجود در راستاي حل مشکلات سازمان استفاده شود که نمونه هاي آن در منطقه قابل رصد است. در مجموع با توجه به اينکه واحد هاي مهندسي در صنعت وظيفه خطير سياست گذاري هاي فني و بودجه اي و پايشي را براي سازمان به عهده دارند در اين باره و در اين برهه زماني تلاش بر استفاده بهينه از امکانات موجود سازمان براي اتکا به خود و صرف هزينه کمتر و در راستاي پايداري انتقال گاز در دستور کار قرار داشته و در اين خصوص مرهون تلاش همه همکاران در اين بخش با توجه به افزايش ظرفيت انتقال گاز هستيم.
تحقق برنامه های تعمیراتی سال 97 در منطقه 5
معاون عمليات ايستگاه هاي منطقه 5 با اشاره به بخشي از فعاليت هاي کاري اش مي گويد: در بخش تعميرات برنامه ريزي شده، ميتوان به 25 مورد تعميرات انواع توربين و کمپرسورهاي گاز اشاره کرد که 16 مورد آنها تعميرات اساسي توربوکمپرسورهاي منطقه بود. در بخش تعميرات اضطراري نيز 22 مورد تعميرات انجام شد. در بخش هاي گوناگون نيز، گام هاي بزرگ و مهمي برداشته شده است و هم اکنون بسياري از سنسورها از سوي شرکت هاي داخلي ساخته مي شوند. تمام فيلترهاي هوا و روغن مورد استفاده در ايستگاه ها نيز بومي سازي شده و همکاري با سازندگان داخلي به ويژه در سطح استان فارس براي تامين و تعمير قطعات معيوب مورد نياز در جريان است. رامين نيک خلق، با اشاره به مشکل پرسنلي و کمبود نيرو در ايستگاه صفاشهر با توجه به موقعيت راهبردي و شرايط خاص اين ايستگاه، کمبود امکانات رفاهي در اين شهر از چالش هاي مهم است که با تمهيدات در نظر گرفته شده تا حدودي از مشکلات کاسته و دو سال گذشته با مشکلات کمتري رو به رو بوده ايم. در زمينه استفاده از توانمندي شرکت هاي داخلي مي توان به ساخت و بازسازي انواع قطعات مورد نياز توربين هاي مختلف با بهره گيري از ظرفيت هاي شرکت هاي بومي در استان فارس اشاره کرد.
ساخت قطعات مورد نیاز توربین های مختلف در استان فارس
معاون عمليات خطوط لوله منطقه 5 با اشاره به بخشي از پيشينه کاري اش مي گويد: برنامه تعميرات اساسي، پيگراني هوشمند و تميزکننده، نشت يابي و… تعريف شده در سال 97 بهصورت کامل انجام شد. ابوالفضل ظهيري تاکيد مي کند: با توجه به تاکيد مقام معظم رهبري و به منظور حمايت از توليد صنعت داخلي و بومي سازي قطعات از طريق بازديد نمايشگاه هاي نفت و گاز و شناسايي توليد کنندگان مستعد و توانمند داخلي حداکثر تلاش براي تامين نيازهاي منطقه از طريق توليدکنندگان داخلي صورت مي گيرد. معاون عمليات خطوط لوله منطقه 5 با اشاره به فعاليت هاي اين معاونت در حوزه حفظ و کنترل حريم خطوط لوله مي گويد: بازديد از مسير خطوط لوله حوزه عملياتي براساس برنامه زمان بندي، مکاتبه و تشکيل جلسات با فرمانداري و اعضاي شوراي اداري شهرستان هاي استان فارس، کهگيلويه و بويراحمد و يزد در خصوص اهميت خطوط انتقال فشار قوي و مخاطرات و رعايت حريم ايمني خطوط لوله فشار قوي گاز درخصوص ساخت و ساز و اخذ استعلام از منطقه، نصب تابلوهاي ايمني و هشدار دهنده در حريم شهرها و روستاها، اخذ حکم قضايي در خصوص ساخت و سازهاي غير مجاز در حريم ايمني و رفع تجاوز از حريم اختصاصي از جمله فعاليت ها در زمينه حفظ و کنترل حريم خطوط لوله به شمار مي آيد.
بهره گیری از فناوری های نوین برای چابک سازی فعالیت ها
رييس روابط عمومي منطقه 5 عمليات انتقال گاز با اشاره به فعاليت هاي روابط عمومي در حوزه حفظ و کنترل حريم خطوط لوله مي گويد: جلساتي با فرمانداري هاي مختلف در سطح جغرافياي منطقه عملياتي به طور متناوب و بنا به درخواست همکاران حوزه حريم برگزار شده است. همچنين با روابط عمومي شرکت انتقال گاز ايران در به اشتراک گذاري فعاليت ها در چندين نوبت همکاري شده است. در خصوص تهيه کتابچه ويژه کودکان براي فرهنگ سازي و بروشورهاي اطلاع رساني ايمني حريم خطوط انتقال گاز نيز به صورت کامل تهيه محتوا و طراحي صورت پذيرفته که با طي مراحل کسب مجوز براي چاپ و توزيع آنها اقدام خواهد شد. مهدي دهقاني درباره انجام نظرسنجي از سوي روابط عمومي مي گويد: در برگزاري جشن هاي دهه فجر سال گذشته، نظرسنجي هاي مدوني صورت گرفته که نتايج نيز استفاده شده است. همچنين در موضوعاتي نظير تکريم ارباب رجوع، رستوران و مهمانسرا و… فعاليت هاي نظرسنجي به صورت مستمر ادامه دارد. در حوزه اطلاع رساني در خصوص اخبار و آگهي ها به تعداد 60 خبر و 170 آگهي اقدام شده است و در دهه فجر نيز، جشنواره فرهنگي، قرآني و ورزشي دهه فجر انقلاب اسلامي صنعت نفت فارس با بيش از 25 سال سابقه و قدمت است که اين منطقه در همکاري با شوراي فرهنگي صنعت نفت فارس تعداد بيش از 30 جشن خانوادگي کارکنان صنعت نفت فارس را در سالن اجتماعات شهيد تندگويان مستقر در ستاد شيراز و مسابقات ورزشي را در مجموعه ورزشي مرکز بهره برداري شيراز ميزباني مي کند. در خجسته ايام الله دهه فجر انقلاب اسلامي علاوه بر چهار جشن براي خانواده کارکنان اقماري، ستادي و تاسيسات با مرکزيت شيراز که در ستاد منطقه برگزار مي شود، برنامه ها و مراسم هاي گوناگوني براي کارکنان و خانواده ها در سطح نواحي و تاسيسات و مراکز بهره برداري برگزار مي شود که شامل چهار جشن خانوادگي در شهرستان هاي فراشبند، نورآباد، سروستان و جهرم مي شود. دهقاني با اشاره به برنامه ها براي چابک سازي و پويايي روابط عمومي مي گويد: استفاده از رابطين فرهنگي در تاسيسات تقويت فشار گاز و مراکز بهره برداري خطوط لوله و بهره گيري از فناوري هاي نوين در استفاده از پرتال ها و اينترنت و آموزش مستمر کارکنان و استفاده از پيمانکاران مجرب و استفاده از تجاربشان در زمينه هاي مختلف کاري علاوه بر توانمندسازي ساختار فعلي نقش مهمي در چابک سازي و پويايي فعاليت ها داشته است.