گازرسان_ استان همدان، نخستین استان سبز کشور در زمینه گازرسانی به شهرها و روستاها به شمار می آید و با اجرای برنامه های تعریف شده، نخستین شرکت گاز استانی در کشور است که گازرسانی به همه شهرها و روستاهای بالای 20 خانوار را به انجام رسانده است.
اجرای زیرساخت های گازرسانی در سال های گذشته تا جایی پیشرفت داشته که در قالب برنامه زمان بندی 15 ماهه می توان همه صنایع موجود استان را به شبکه سراسری گاز متصل کرد. بر این اساس، یک هزار و 126 واحد در 15 شهرک صنعتی و 9 ناحیه صنعتی فعال استان به شبکه گاز متصل شده است.
همچنین 6 مجتمع در شهرک های کشاورزی و2 مجتمع کشت گلخانه ای در حال بهره برداری هستند. گفت وگو با محمدصادق محبی نظر، مدیرعامل شرکت گاز استان همدان و برخی مدیران این شرکت، شرحی بر فعالیت های انجام شده برای گام نهایی در مسیر گازرسانی در استان همدان است.
لطفا گزارشی از آخرین وضعیت گازرسانی در سطح استان ارائه کنید؟
همه 31 شهر استان به شبکه گاز متصل شده و هم اکنون 100 درصد جمعیت شهری و 99.8 درصد جمعیت روستایی استان از نعمت گاز برخوردارند. تاکنون 961 كيلومتر خطوط انتقال گاز و 9 هزار و 772 كيلومتر، شبكه تغذيه و توزيع گاز در استان همدان اجرا شده و در مجموع 449 هزار و 330 خانوار شهری و 220 هزار و 809 خانوار روستایی استان، مصرف کننده گاز هستند. 325 هزار و 723 علمک در سطح استان نصب شده که 171 هزار و 766 عدد معادل 53 درصد سهم شهرها و 153 هزار و 957 عدد معادل 47 درصد سهم روستاهاست. كل مشتركان استان 650 هزار و 984 عدد شامل 430 هزار و 294 مشترک شهری و220 هزار و 690 مشترک روستایی است. علاوه بر مشترکان خانگی و تجاری، گازرسانی به 3هزار و 672 مشترک صنعتی و کشاورزی، 5 نیروگاه و 48 جایگاه سی ان جی نیز در جریان است.
چه اقدام هایی در حوزه گازرسانی به صنایع استان انجام شده است؟
تعداد کل صنایعی که در برنامه گازرسانی مصوبه شورای اقتصاد برای استان تعریف شده یک هزار و 108 مورد است که در قالب این مصوبه، تاکنون572 صنعت به شبکه گاز متصل شده است. هم اکنون گازرسانی به 42 صنعت نیز در دست اجراست.
یک هزار و 126 واحد در 15 شهرک صنعتی و 9 ناحیه صنعتی فعال استان نیز به شبکه گاز متصل شده است. همچنین 6 مجتمع در شهرک های کشاورزی و 2 مجتمع کشت گلخانه ای نیز در حال بهره برداری هستند.
لطفا گزارشی از عملکرد سال 1400 شرکت گاز استان همدان در بخش های مختلف ارائه کنید.
اجرای بیش از 231 کیلومتر شبکه تغذیه و توزیع، نصب 3 هزار و 498 انشعاب، جذب 13 هزار و 656 مشترک، اجرای 5 پروژه تعمیرات و نگهداری، نصب 235 مورد ایستگاه های صنعتی، خرید 10 هزار کنتورهای دیافراگمی غیرارتقا یافته و… بخشی از عملکرد این شرکت در سال 1400 به شمار می آید.
سال گذشته تعمیر و کالیبراسیون 2 هزار و 300 تجهیز اندازه گیری انجام و 20 هزار مکعب در ساعت جایگزینی گاز طبیعی در صنایع ثبت شد.
در حوزه پژوهش نیز ساخت پوشش لوله با نانو ذرات از ضایعات، سیستم هوشمند سازی هیترها، پیش بینی مصارف گاز، ساخت دستگاه بودارکننده گاز، اجرای پروژه راهکارهای درآمدزایی، اجرای پروژه تدوین تجربیات کارکنان، عقد تفاهم نامه با مراکز علمی، استقرار ایزو 50001 در خصوص 32 ایستگاه گاز و ساختمان ها، استفاده از ظرفیت و بستر نظام پیشنهادها و پیوند آن با حوزه پیشنهادهای پژوهشی انجام شده است.
هم اکنون چه پروژه هایی در دستور کار شرکت قرار دارد؟
84 پروژه عمرانی در شرکت گاز استان همدان تعریف شده است. اجرای پروژه ارائه خدمات مميزي به منظور ثبت سيستم و صدور گواهينامه، برق رسانی به ایستگاه شیرین سو، پیاده سازی GISدر بسیاری از مناطق پیشرفت 90 درصدی داشته است. همچنین اجرای باقیمانده گازرسانی به مرغداری کوهپایه، آویژه، شایسته سبز، دام گستر در جاده روستایی بارابند، احداث شبکه تغذیه شهرک سفال لالجین، گازرسانی به روستای مراد بالغی، ساخت ایستگاه تقلیل فشار جهت 14 مورد کارگاه جاده مالیر و گازرسانی به صنایع تویسرکان هم در دستور کار قرار دارد. احداث خط تغذیه و CGS سوم شهر همدان، تهیه مصالح و ساخت ایستگاه 200 هزار مترمکعبی شماره 3 همدان، گازرسانی به صنایع بهار و اسدآباد، گازرسانی به کارخانه فراوری دولومیت نسوز وابسته به شرکت شستا، ترمیم و اصلاح ایستگاه CGS روستای جعفریه تویسرکان و ساخت ایستگاه تقلیل فشار جهت 14 مورد کارگاه جاده مالیر نیز پیشرفت 70 درصدی داشته اند. عملیات اعلان حریق انبار کالا، گازرسانی پراکنده شهرستان فامنین و شهرستان مالیر، انجام کارهای مکانیکال محوطه سازی و برقی ایستگاه عمان رزن، ایستگاه حفاظت از زنگ خط شمس آباد مالیر، توسعه و نگهداری نظام مدیریت یکپارچه، سامانه حفاظت الکترونیک ساختمان های اداری و ایستگاه های CGS رزن و اسدآباد هم از پیشرفت بالای 50 درصد برخوردار هستند.
اقدام های شاخص شرکت گاز استان همدان کدامند؟
این شرکت در حوزه دستگاه های اجرایی خدمت رسان، به صورت سالانه در زمینه شاخص های عمومی و اختصاصی و در قالب سامانه تسما ارزیابی می شود و در سال 1400 رتبه برتر را در جشنواره شهید رجایی بین دستگاه های خدمت رسان سطح استان کسب کرده است.
همچنین جایگزینی گاز طبیعی با سوخت های میان تقطیر در صنایع استان در سال جاری بیش از 200 درصد، گازرسانی به مشترکین شهری و روستایی بیش از 133 درصد برنامه ابلاغ شده بوده است. شرکت گاز استان همدان به عنوان اولین شرکت گاز استانی، گازرسانی به تمام شهرها و روستاهای بالای 20 خانوار را به انجام رسانده است.
تغییر نگاه اجرایی
شرکت گاز استان همدان به عنوان یک شرکت قدیمی در حوزه احداث و بهره برداری از شبکه گاز مطرح است.
مجید الهیاری، معاون بهره برداری شرکت گاز استان همدان می گوید: برنامه ریزی منطقی در حوزه تاسیسات در دستور کار قرار گرفته و با استقرار سامانه نگهداری و تعمیرات TMMS کنترل ها به وسیله هریک از ادارات انجام و متناسب با گزارش ها آنالیز و تحلیل های لازم انجام می شود.
وی در خصوص نحوه خدمات رسانی در شرایط کرونا می گوید: با استفاده از خدمات پیشخوان دولت (22 خدمت)، میز خدمت، سامانه پیامک، تلفن گویا، سامانه شرکت گاز، نرم افزار تلفن همراه و سامانه 194توانسته ایم در دوران کرونا خدمات رسانی به مردم را بدون وقفه ادامه دهیم. بهره برداری کامل از مرکز پیام متمرکز برای تمامی شهرها و روستاها از اولویت های اصلی امسال به شمار می آید که زیرساخت آن تهیه شده است.
معاون بهره برداری شرکت گاز استان همدان، راه اندازی GIS در شهرستان ها، راه اندازی ماژول وصول مطالبات، بازرسی کنتورهای مشترکین بر مبنای نتایج کنتورخوانی آنی، عملیاتی کردن ماژول امدادیار در همه واحدهای امداد را از دیگر برنامه های امسال شرکت عنوان می کند.
وی تصریح می کند: کار اجرایی در شرکت گاز استان همدان تقریبا طی سالیان گذشته به همت همه مدیران و همکاران انجام شده و بر این اساس نقش شرکت از نگاه اجرایی به نگاه نگهداری تغییر کرده که ضرورت دارد در شرکت های گاز نیز این تغییر ایجاد شود.
سالی بدون حادثه
با توجه به فرهنگ سازی های صورت گرفته، در طول سال 1400 هیچ گونه حادثه منجر به جرح یا فوت در شرکت گاز استان همدان رخ نداده است و بیش از 3 میلیون و 400 هزار نفر_ساعت کار بدون حادثه در این شرکت ثبت شده است.
فرشید سیف، رئیس اچ اس ای(HSE) پدافند غیرعامل شرکت گاز استان همدان می گوید: برگزاری دوره های آموزشی HSE برای کارکنان عملیاتی و پیمانکاران و جاری سازی و نظارت بر رعایت دستورعمل ها بخصوص دستورعملIN-HSE-102، تهیه و توزیع تجهیزات حفاظت فردی برای کارکنان عملیاتی و نظارت بر الزام استفاده کارکنان از تجهیزات حفاظت فردی باعث شد تا سال گذشته را بدون حادثه به پایان برسانیم.
وی استقرار و اجرای الزامات و دستورعمل های سیستم مدیریت محیط زیستISO14001 ، برنامه ریزی برای راه اندازی طرح آبیاری قطره ای فضای سبز، اجرای قانون مدیریت پسماند و اجرای طرح مدیریت پسماندهای عادی و ویژه، اندازه گیری آلاینده های صوتی، پیگیری طراحی، تخصیص اعتبار و اقدام برای انتخاب پیمانکار مجری سوله جمع آوری پسماندهای صنعتی در شهر نهاوند را از جمله برنامه ها و اقدام ها در جهت بهبود وضعیت محیط زیست در پروژه ها برمی شمرد.
به گفته سیف، برگزاری 88 مانور آمادگی شرایط اضطراری در سطح استان، برگزاری چهار نشست کمیته مدیریت بحران و پدافند غیرعامل، پیش بینی و تامین بودجه لازم برای تجهیزات امنیت شبکه و ارتقای امنیت اینترنت داخلی شرکت به منظور مدیریت بحران انجام شده است.
رئیس HSE و پدافند غیرعامل شرکت گاز استان همدان، نصب سیستم های اعلان حریق برای ساختمان های اداری، برگزاری مانورهای عملیاتی_ آموزشی، برگزاری نشست های کمیته مدیریت بحران و پدافند غیرعامل، تعامل با ادارات و استان های همجوار برای تبادل اطلاعات و امدادرسانی در بحران، ارتقای سطح عملکرد تیم های واکنش در شرایط اضطراری، پیگیری اخذ بودجه برای خرید اقلام بحران مورد نیاز نواحی گازرسانی، پیگیری پوشش استانی بیسیم تمامی شهرستان ها با مرکز استان، ارزیابی و ارائه طرح های کنترل صدا در ایستگاه های تقلیل فشار گاز (TBS) همدان را از جمله برنامه های سال جاری این شرکت برشمرد.
تهیه مستند از عملکرد شرکت
امور مالی شرکت گاز استان همدان به دلیل عملکرد مناسبی که داشته، همواره مورد تقدیر و تشویق قرار گرفته و برای بازتاب کوشش های همکاران، دستور تهیه مستندی در همین زمینه صادر و اجرایی شده است.
سعید احمدی تنها، معاون مالی و پشتیبانی شرکت گاز استان همدان می گوید: تامین مالی پروژه های در حال انجام این شرکت بر اساس بودجه مصوب و با جذب حداکثری منابع مالی از طریق تامین منابع در بخش های عوارض گازرسانی، منابع داخلی و دریافتی از نفت و بند «د» تبصره یک تحت سرفصل های گازرسانی به شهرها و روستاها، مدیریت انرژی و کربن، خرید کنتور و رگلاتور، گازرسانی به صنایع با تلاش همکاران امور مالی و با پیگیری های مستمر و هماهنگی های لازم با شرکت اصلی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی به موقع و به هنگام صورت گرفته و در حال انجام است.
به گفته وی، تامین مالی پروژه ها به صورت کلان در شرکت اصلی صورت می گیرد و همکاران ما در شرکت ملی گاز ایران و وزارت نفت با تلاش فراوان و مدیریت میدانی، نسبت به تامین مالی شرکت های وابسته و تابع اقدام لازم را انجام می دهند. شرکت گاز استان همدان در قالب برنامه های مصوب برای سال 1401 ضمن برآورد درآمدهای لازم، نسبت به پیش بینی بودجه های مورد نیاز برای اجرای پروژه ها اقدام لازم را انجام داده و مستندات مربوطه را به شرکت ملی گاز ایران بازتاب داده است.
معاون مالی و پشتیبانی شرکت گاز استان همدان درباره میانگین سنی کارکنان این امور می گوید: حدود 80 درصد از کارکنان رسمی ظرف 5 سال آینده بازنشسته می شوند؛ از این رو شایسته است برای جلوگیری از ایجاد وقفه در روند عملیاتی جاری شرکت، تمهیدات لازم در این باره اندیشیده شود.
استقرار ایزو 50001
به منظور تعامل هرچه بیشتر و رفع چالش های موجود در شرکت و استفاده از ظرفیت های شرکت های دانش بنیان، نیازهای مورد نظر صنعت گاز در سطح استان بر اساس فراخوان منتقل و پیشنهادها برای رفع آنها دریافت و پس از بررسی و تصویب قرارداد همکاری برای اجرای پروژه پژوهشی، منعقد خواهد شد. اگر این همکاری ها منجر به ساخت، ابداع یا اختراع دستگاه یا تجهیزات مورد نیاز شرکت شود، از آنها در جهت اخذ مجوزها، دریافت استانداردها و یا تجاری سازی محصولات حمایت خواهد شد.
سید حسن صالحی، رئیس پژوهش شرکت گاز استان همدان می گوید: برای رفع تنگناها و چالش ها، هر ساله بنا بر نیازهای شرکت موضوعات مورد نظر و اولویت های پژوهشی، طی فراخوان داخلی و بیرونی اطلاع رسانی می شود. حمایت از پروژه های پژوهشی از طریق عقد قرارداد با مجریان، حمایت از مالکیت معنوی، استانداردسازی، تجاری سازی و ثبت اختراع به صورت مالی و معنوی صورت می گیرد و این حمایت ها مشمول پروژه هایی است که پس از فراخوان و اطلاع رسانی، اخذ و بررسی پروپوزال و طرح های پیشنهادی و بررسی در این امور انجام شده باشد و بعد از مذاکرات و تایید طرح در شورای پژوهش شرکت، مراتب به ستاد مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران منعکس می شود که در صورت تصویب نهایی پیشنهاد پژوهشی، جزئیات آن در سامانه ساتع شورای عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) ثبت و بارگذاری و از طریق فراخوان مجدد، مراتب به دانشگاه ها، مراکز علمی مجاز و شرکت های دانش بنیان منتقل می شود. پس از دریافت پروپوزال پیشنهادی و بررسی مجدد و تأیید آن در شورای پژوهش شرکت، قرارداد همکاری و اجرای پروژه پژوهشی، مطابق با مقررات مربوطه منعقد و با نظارت عالیه و هدایت عملیات از سوی این امور، پروژه ها اجرایی و حمایت می شوند.
وی، برگزاری تورهای پژوهشی، حمایت از پایان نامه های تحصیلات تکمیلی، حمایت از چاپ مقالات، تشکیل مستمر شورای پژوهش و کمیته بررسی پایان نامه ها، برگزاری نشست های علمی را از اقدام های شاخص صورت گرفته در حوزه پژوهش و فناوری عنوان می کند. به گفته رئیس پژوهش شرکت گاز استان همدان، واحد پژوهش این شرکت علاوه بر وظایف سازمانی، مدیریت انرژی و کربن برای استقرار ایزو 50001 در حجمی گسترده شامل32 ایستگاه گاز و ساختمان و مسئولیت شورای همیاری و مشارکت کارکنان (نظام پیشنهادات) را نیز بر عهده دارد که علاوه بر اقدام های شاخص صورت گرفته مبتنی بر دانش در این حوزه ها، بخشی از نیازها و مسائل شرکت را از این طریق برطرف ساخته است.
صالحی درباره برنامه های امسال این شرکت در حوزه پژوهش نیز می گوید: عقد تفاهم نامه با دانشگاه ها و مراکز علمی، اجرای تورهای پژوهشی برای بازدید گروهی از سایت های علمی، پژوهشی و صنایع مرتبط با نفت و گاز، حمایت از پایان نامه های تحصیلات تکمیلی، حمایت از چاپ مقالات، چاپ کتب، ایجاد مرکز پژوهش، برگزاری نشست های تخصصی با مراکز ارتباط با صنعت، معاونت های پژوهشی و فناوری دانشگاه ها و شرکت های دانش بنیان مستقر در دانشگاه ها و پارک های علم و فناوری و ایجاد دفتر ارتباط صنعت گاز با دانشگاه ها برنامه ریزی شده است.
وی با اشاره به توانمندی های شرکت های گاز استانی در اجرای پروژه های پژوهشی که بعضا مناسب برای طرح در سطح ملی هستند، می گوید: پیشنهاد می شود حداقل در حد معاملات متوسط، اختیار تصویب و اجرای پروژه های پژوهشی مورد نیاز به این شرکت ها واگذار شود.
صالحی یادآور می شود: با توجه به مشکلات موجود در خصوص بندی از تبصره 9 قانون بودجه سنواتی مبنی بر حذف 40 درصد از بودجه های پژوهشی و مکرر بودن این بند و عدم امکان انتقال سهم مذکور به سنوات بعد، با توجه به زیان ده بودن و نظر به مسائل و مشکلات عدیده در سامانه ساتع و شورای عتف، حذف این بند یا خروج این شرکت از شمول آن، پیشنهاد می شود.