11 مردادماه 96؛ روزی به یادماندی برای تاریخ صنعت گاز است؛ روزی که از وابستگی به گاز ترکمنستان رهایی یافتیم و توانستیم در برابر زیاده خواهی هایش قد علم کنیم. رهاوردی که نام حسن منتظر تربتی و عوامل اجرایی احداث خط لوله انتقال گاز دامغان_ نکار را در تاریخ زمستان های شمال ایران ماندگار کرد تا دیگر دغدغه ای برای تامین پایدار گاز این مناطق نداشته باشیم.
نشاندن لبخند بر لبان شیخ الوزرا و راضی نگه داشتن او کار ساده ای نیست اما مردان و زنان جزیره گاز تنها برای رضایت بیژن زنگنه، رود «تجن» را رام کردند؛ رودی که در ادبیات مازندرانی ها به اسبی سرکش همانند شده که در راه میتازد و به پیش میرود!
روزی که عملیات اجرایی خط لوله انتقال گاز دامغان_نکا پایان یافت، از معدود روزهایی بود که بیژن زنگنه لبخند بر لب داشت؛ لبخندی که حاکی از رضایت بود و قدرت عمل او را در عرصه داخلی و رایزنی با دیگر شرکای تجاری خارجی ایران افزایش می داد و یادآور جمله معروف محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه بود؛ «هرگز یک ایرانی را تهدید نکن».
آغاز بهره برداری از خط لوله دامغان_نکا؛ پایانی بود بر بازی هرساله ترکمنستان در فصل زمستان و تحت فشار قرار دادن ایران برای افزایش قیمت گاز و حالا این شریک تجاری دیگر برگ برنده ای در دست ندارد!
دامغان نکا از ابتدا تاکنون
طراحی خط لوله انتقال گاز دامغان- کیاسر- ساری- نکا در سال 84- 85 انجام و در سال 86 اجرای آن پررنگ شد. این خط در سال 86 به روش PC پیمانسپاری و ۳۰ کیلومتر آن اجرا شد اما به دلیل برخورد با پارک ملی و نبود منابع مالی متوقف شد. در سال 90 طراحی جدید آن به روش PCF صورت گرفت اما تامین مالی نشد و تنها حفاری کانال و مسیرسازی بود. در سال 93 این قرارداد از PCF به PC تغییر یافت.
اعداد هیچگاه دروغ نمی گویند!
با نگاهی اجمالی به چند عدد به ماندگاری نام حسن منتظر تربتی در تاریخ اجرای این پروژه پی می بریم. 8 شهریور 94 بود که تربتی از مدیریت برنامه ریزی شرکت گاز رهسپار شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران شد؛ شرکتی که به عنوان بازوی اجرایی صنعت گاز وظیفه احداث پروژه های کلان صنعت گاز را بر عهده دارد و در دوران حضور او در این شرکت رکوردهای جالبی ثبت شد.
حضور تربتی در شرکت مهندسی و اولویت بندی پروژه ها و ایجاد انضباط مالی زمینه ساز شتاب در اجرای این پروژه گازرسانی راهبردی شد. سال 94 طبق مصوبه شورای اقتصاد تامین منابع مالی خط لوله دامغان_نکا اجرایی و قرار شد هزینه آن از طریق منابع داخلی شرکت ملی گاز تامین شود. جوشکاری و تامین لوله در سال 94 حدود ۳۳ کیلومتر، در سال 95 حدود ۱۰۷ کیلومتر و در سال 96 حدود ۱۴.۵ کیلومتر بود. اوایل سال 95 تست آن شروع شد و سال 96 بیشتر وقت به تست گذشت و در نهایت 11 مردادماه افتتاح شد.
خبرهای جدید از خط لوله ای راهبردی جنوب به شمال
در روزهایی که کم کم شاهد ورود زمستان به کشور هستیم؛ باردیگر جایگاه این خط لوله راهبردی مشخص می شود و عملیات تکمیلی و اتصال نهایی خط لوله انتقال گاز دامغان_نکا به تأسیسات تقویت فشار نکا و خطوط لوله نور – رامسر و کردکوی – نکا با هدف پایداری گاز استانهای شمالی بهویژه استان مازندران با موفقیت انجام شد.
در این عملیات، خط ۴۲ اینچ یادشده در سه نقطه به خطوط لوله کردکوی – نکا و نکا – رامسر و همچنین به تأسیسات تقویت فشار گاز نکا متصل شد و در سرویس قرار گرفت که این موضوع سبب پایداری گاز مصرفکنندههای خانگی، صنعتی، نیروگاهی و افزایش توان پایداری جریان گاز در محدوده منطقه ۹ عملیات در شرایط بحرانی میشود.
از ویژگیهای انجام این عملیات، امکان ارتباط و انتقال گاز از خط لوله ۴۲ اینچ دامغان – کیاسر – ساری – نکا به خط لوله سرخس – نکا و خط لوله نکا – رامسر و به عکس است که در شرایط اضطراری، امکان استفاده از توان تأسیسات تقویت فشار نکا برای تقویت فشار گاز خط لوله ۳۰ اینچ شمال کشور بهویژه در مرکز و شرق استان مازندران وجود دارد که فشار ورودی گاز نیروگاه را تامین میکند.
خط لوله ای که با خود رفاه و آرامش همراه ساخت
ساخت خط لوله ۱۷۰ کیلومتری دامغان_نکا و رشت سنگر داستانی دارد از جنس تلاش، همدلی و غیرت که شاید روزی به مستندی تبدیل شود تا ابعاد امنیتی، اقتصادی و اجتماعی آن موشکافانه برای همه روشن شود با این حال هرچه میگذرد تاثیر آن بیش از پیش روشن می شود. در فرصتی دیگر باز از این خط لوله حیاتی برای اهالی شمال ایران زمین خواهم نوشت تا مردان و زنان جزیره گاز به خود ببالند از اجرای چنین پروژه ای خاص که شعله های امید را به دیار ابر و باران رساند؛ پروژه ای که 58 بار از رودخانه سرکش تجن عبور کرد تا گاز را از خلیج تا ابد فارس به دریای خزر برساند و با خود رفاه و آرامش همراه سازد.