شرکت گاز و دروغ بزرگ؛ در برج گاز چه می گذرد؟ دوران افول شرکت گاز فرارسیده یا توسعه در گاز همچنان ادامه می یابد؟ شرکت گاز چگونه به میعادگاه منتقدان تبدیل شد؟ برج گاز قربانی دعواهای سیاسی می شود؟
شرکت گاز در طول 50 سال گذشته با فراز و فرودهای بسیار زیادی همراه بوده است؛ از خطر ورشکستگی به دلیل دریافت وام هایی با سود 25 درصدی برای اجرای پروژه ها به دلیل عدم تامین منابع مالی گرفته تا زمستان 86 و قطع گسترده گاز در شمال کشور و تحریم هایی که نتوانست خدشه ای به اجرای پروژه های گازرسانی وارد کند با این حال از شتاب در اجرای برخی پروژه های کلان کاست.
گاز در مقطعی به جایگاهی دست می یابد که به قول مظفر جراحی، مدیرعامل وقت شرکت ملی گاز ایران به فکر راه اندازی «وزارت گاز» می افتد که البته این طرح هم همچون دیگر طرح هایی که گاز را از شرکت نفت مستقل و بی نیاز می کند همچون تحویل تولید بالادست به گاز، اساسنامه شرکت گاز و… به مذاق برخی خوش نمی آید و راه به جایی نمی برد.
نکته ای که این سال ها شرکت گاز را از دیگر شرکت های زیرمجموعه صنعت نفت متمایز کرده؛ مردمی بودن، فراهم آوردن ظرفیت گازرسانی در همه مناطق به دور از نگاه های قومیتی، تغییر خارق العاده سبک زندگی با محرومیت زدایی و ایجاد رفاه عمومی و… است و تلاش شده این شرکت از گزند بازی های سیاسی جناح های مخالف در امان بماند.
در همین حال در طول سال های گذشته از انتخاب مدیران سیاسی برای تصدی پست معاون وزیر نفتی استقبال نشده و در آخرین مورد نیز از میان 5 کاندیدای این پست که دونفر سیاسی و سه نفر گازی بودن، با وجود لابی های گسترده کاندیداهای سیاسی، فردی گازی و عملیاتی انتخاب شد.
با این حال در طول یکسال گذشته، به ویژه ماه های اخیر شاهد تبدیل شدن شرکت گاز به میعادگاه منتقدان بوده ایم و اخبار شرکت گاز را که مرور می کنیم پر است از ادعاهای مخالفان که بخش اعظمی از آن بدون سند ذکر شده یا حداقل با وارونه جلوه دادن واقعیات سعی در گمراه کردن افکار عمومی دارند.
در اخبار، گزارش و فیلم های تولیدی از ماکت آسمانخراش برج گاز استفاده می شود در حالی که حتی یک آجر هم روی هم نگذاشته اند؛ از جریمه 2 میلیارد دلاری در پرونده ترکمنستان سخن می گویند در حالی که 140 میلیون دلار هم غرامت گرفته است؛ از کم کاری شرکت گاز صحبت می کنند در حالی که در طول 7 سال به اندازه 50 سال کار شده است و مواردی از این دست که کم نیستند.
پای گاز چگونه به دعوای جناج های سیاسی کشیده شد؟
22بهمن 92 بود که رئيس جمهوري ايران، از فعاليتهاي شرکت ملي گاز ايران قدرداني کرد. حسن روحاني، اسفندماه همان سال نيز در جريان بازديد از وزارت نفت، از عملکرد وزارت نفت و شرکت ملي گاز ايران ابراز رضايت کرد. 11 مرداد 95، حضور روحاني در آيين گراميداشت پنجاهمين سالگرد تاسيس شرکت ملي گاز ايران، بار ديگر نشان از جايگاه ويژه صنعت گاز در دولت يازدهم داشت. اين باور، 10 اسفندماه همان سال در مراسم افتتاح خط لوله انتقال گاز ايرانشهر- زاهدان که رئيس جمهوري از آن با عنوان «روز وفاي به عهد» ياد کرد تبلور يافت. ابراز رضايت رئيس جمهوري از فعاليتهاي شرکت ملي گاز ايران تا آنجا پيش رفت که 11 آذرماه 96 در جريان نخستين سفر هيئت دولت دوازدهم به استان سيستان و بلوچستان، از اين شرکت به عنوان يکي از افتخارهاي دولت ياد کرد و «تبدیل گاز به افتخار دولت» شاید آغاز ورود گاز به دعواهای سیاسی جناح ها و هدفی برای ضربه زدن به دولت بود و نشانه گیری گاز به عنوان هدفی بزرگ برای تخریب با اسم رمز «دروغ بزرگ» به صورت زنجیروار از سوی رسانه های خاص کلید خورد.
«دروغ بزرگ» و هنر فریب افکار عمومی
به جرات می توان گفت که عملیات روانی، امروزه به پرکاربردترین واژگان در حوزه ادبیات سیاسی و رسانه ای تبدیل شده است و «دروغ بزرگ» نیز یکی از پرکاربرد ترین تکنیک های عملیات روانی به شمار می آید. چنین نگرشی عملیات روانی را از حوزه علم خارج و آن را به فن و هنر فریب افکار عمومی محدود می کند.
در کاربردی بودن تکنیک «دروغ بزرگ» همین بس که یکی از مهم ترین افرادی که آن را شکل داده و از آن بهره برده و متاسفانه نتیجه موفق آمیزی نیز به دست آورده، گولبز، وزیر تبلیغات حرب نازی (وزارت پروپاگاندا) بوده است. نکته جالب اینکه او در مقطعی نیز روزنامه نگاری را تجربه کرده است.
تخریب فعال ترین بخش دولت برای تحت الشعاع قرار دادن همه خدمات!
از سوی دیگر تخریب و اتهام کم کاری به بخشی از بدنه خدمات رسان دولت که فعالیت های گسترده ای در حوزه محرومیت زدایی، ایجاد رفاه عمومی، اشتغال زایی، کاهش مصرف سوخت های مایع و ایجاد زیرساخت های لازم برای افزایش صادرات فرآورده های نفتی و حفظ محیط زیست و… داشته می تواند مجموعه دولت را به چالش بکشد.
نگاهی به عملکرد صنعت گاز تنها در بخش گازرسانی به روستاها نشان می دهد که از ابتدای شکل گیری شرکت گاز تا پیش از آغاز فعالیت دولت یازدهم در سال 92 یعنی حدود 46 سال فعالیت به 14 هزار روستا گازرسانی شده و در حدود 7 سال فعالیت دولت های یازدهم و دوازدهم به 16 هزار روستا گازرسانی شده است! نکته قابل تامل در این میان اعتبارات و منابع مالی صرف شده برای این پروژه هاست. منابع مالی گازرسانی به روستاها، شهرها، صنایع و تعدادی از نیروگاه ها از محل جایگزینی گاز با سوخت های مایع و براساس بند ق تبصره 2 قانون بودجه سال 93 و ماده 12 رفع موانع تولید تامین می شود، بندی که به ابتکار دولت یازدهم به قانون تبدیل شد، در حالی که پیش از دولت یازدهم در مقطعی، شرکت گاز با دریافت وام هایی با سود 25 درصد در مسیر ورشکستگی قرار داشت.
از سوی دیگر در حوزه های کلان نیز شاهد ثبت رکوردهای بی نظیر بوده ایم. اجرای خطوط سراسری انتقال گاز از جمله خطوط دهم، ششم و نهم، اجرای خط لوله دامغان_نکا که ایران را از واردات گاز ترکمنستان بی نیاز کرد، احداث تاسیسات تقویت فشار گاز، آماده سازی پالایشگاه های پارس جنوبی برای دریافت افزایش تولید از بالادست و… بخش هایی دیگر از فعالیت های کم نظیر مجموعه صنعت گاز بوده که در سال های گذشته علاوه بر افزایش پایداری شبکه انتقال گاز کشور، زمینه ساز ایجاد ظرفیت برای آغاز و افزایش صادرات گاز نیز بوده است.
نقل قول معروفی از «وینستون چرچیل» به عنوان یکی از سیاست مداران صاحب سبک و بزرگ جهان وجود دارد که می گوید: «چه بسیار اتفاق افتاده که جنگ روانی، مسیر تاریخ را تغییر داده است.»
حال باید دید مسیر و سرنوشت وزارت نفت و دولت از طریق ضربه زدن به شرکت گاز تغییر خواهد کرد و تکنیک «دروغ بزرگ» تا کجا کاربرد خواهد داشت! مسیری که مخالفان برای ضربه زدن به وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران حتی پای روی منافع ملی کشورمان نیز می گذارند و در برخی موارد در زمین کشورهای مخالف ایران بازی می کنند!